Türkiye’nin demografik yapısındaki değişimler ve ekonomik dinamikler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine çarpıcı bir şekilde yansımaya devam ediyor. Son açıklanan istatistiklere göre, Kütahya’da sosyal güvenlik dengesinde tarihi bir eşik aşıldı. Kentte emekli, dul ve yetim aylığı alan vatandaşların sayısı, aktif olarak çalışma hayatında bulunan sigortalı sayısını geçti. habergezgini.com.tr olarak derlediğimiz bu veriler, Anadolu’nun pek çok şehrinde yaşanan nüfus yaşlanması ve göç dalgasının ekonomik etkilerini gözler önüne seriyor.
Kütahya’da Aktif ve Pasif Sigortalı Dengesi Değişti
SGK tarafından paylaşılan 2024 yılı verileri, Kütahya özelinde dikkat çekici bir tablo ortaya koydu. Şehirde zorunlu sigorta kapsamında çalışan, üreten ve sisteme prim ödeyen ‘aktif sigortalı’ sayısı 139 bin 109 olarak kayıtlara geçti. Buna karşılık; emeklilik hakkı kazanmış, dul veya yetim aylığı ile geçimini sağlayan ‘pasif sigortalı’ sayısı ise 142 bin 451 kişiye ulaştı.
Bu rakamlar, Kütahya’da sistemden maaş alanların sayısının, sisteme prim ödeyenlerden yaklaşık 3 bin 300 kişi daha fazla olduğunu gösteriyor. Sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından kritik öneme sahip olan aktif/pasif oranının bu denli değişmesi, yerel ekonominin demografik yapıyla olan imtihanını da kanıtlar nitelikte.
Sadece Kütahya Değil: 21 İlde Benzer Tablo Var
Kütahya’daki bu durum münferit bir olay değil. Türkiye genelinde yapılan incelemelerde, Kütahya ile birlikte toplam 21 ilde emekli sayısının çalışan sayısını geçtiği belirlendi. Özellikle Karadeniz ve Ege bölgelerindeki bazı illerde bu makasın daha da açıldığı gözlemleniyor. habergezgini.com.tr editörlerinin incelediği rapora göre, pasif sigortalı sayısının aktif çalışanları geçtiği iller şunlar:
- Balıkesir, Çanakkale, Aydın (Ege Bölgesi)
- Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Ordu, Sinop, Bartın, Zonguldak, Karabük, Amasya, Çorum, Tokat (Karadeniz Bölgesi)
- Edirne, Kırklareli (Marmara Bölgesi)
- Burdur (Akdeniz Bölgesi)
- Yozgat, Kırşehir (İç Anadolu Bölgesi)
Genç Nüfusun Büyükşehirlere Göçü Etkili Oluyor
SGK verilerinin detaylarına inildiğinde, bu dengesizliğin temel nedenleri arasında demografik hareketlilik öne çıkıyor. Emekli sayısının çalışan sayısını geçtiği illerin ortak özelliği, nüfusun giderek yaşlanması ve genç iş gücünün daha büyük sanayi kentlerine veya metropollere göç etmesi olarak gösteriliyor. İstihdam olanaklarının sınırlı olduğu bölgelerden ayrılan genç nüfus, geride daha yaşlı ve emekli ağırlıklı bir nüfus yapısı bırakıyor.
Türkiye Genelinde Durum Ne?
Yerel bazda bu tür dengesizlikler yaşansa da Türkiye genelindeki toplam tablo hala aktif çalışanların çoğunlukta olduğunu gösteriyor. 2024 yılı sonu itibarıyla ülke genelinde toplam 25 milyon 625 bin 750 aktif sigortalı bulunuyor. Buna karşılık emekli, dul ve yetim aylığı alanların toplam sayısı ise 16 milyon 677 bin 617 kişi seviyesinde. Ancak Kütahya gibi illerdeki yerel veriler, bölgesel kalkınma planlarının ve istihdam politikalarının önemini bir kez daha hatırlatıyor.
